Theo Nghị định 31/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 của Chính phủ, Việt Nam đã xác định 32 ngành nghề thuộc nhóm đặc biệt ưu đãi đầu tư nhằm thu hút vốn, thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững và công nghệ tiên tiến. Danh mục này được chia thành bốn nhóm chính: công nghệ cao và công nghiệp hỗ trợ, nông nghiệp, bảo vệ môi trường và hạ tầng, cùng văn hóa, xã hội, thể thao, y tế. Bài viết này trình bày chi tiết các ngành nghề, ưu đãi đầu tư và thủ tục liên quan, đảm bảo thông tin chính xác và tuân thủ quy định pháp luật.
Mục lục bài viết
1. Danh mục 32 ngành nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư
1.1. Công nghệ cao, công nghệ thông tin và công nghiệp hỗ trợ (8 ngành nghề)
- Phát triển và ứng dụng công nghệ cao thuộc danh mục được Thủ tướng Chính phủ ưu tiên.
- Sản xuất các sản phẩm công nghệ cao theo danh mục khuyến khích phát triển.
- Sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ thuộc danh mục ưu tiên phát triển theo quy định pháp luật.
- Hoạt động ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao; đầu tư mạo hiểm cho công nghệ cao; nghiên cứu, ứng dụng và sản xuất sản phẩm công nghệ sinh học; đào tạo nhân lực và cung cấp dịch vụ công nghệ cao.
- Phát triển sản phẩm phần mềm, nội dung số, dịch vụ công nghệ thông tin trọng điểm; sản xuất sản phẩm an toàn thông tin mạng và cung cấp dịch vụ bảo mật theo quy định pháp luật.
- Sản xuất năng lượng tái tạo, năng lượng sạch hoặc năng lượng từ xử lý chất thải.
- Sản xuất vật liệu composite, vật liệu xây dựng nhẹ và vật liệu quý hiếm.
- Sản xuất sản phẩm cơ khí trọng điểm theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
1.2. Nông nghiệp (8 ngành nghề)
- Trồng, bảo vệ và phát triển rừng sản xuất, rừng gỗ lớn; chuyển đổi rừng gỗ nhỏ sang rừng gỗ lớn; phát triển lâm sản ngoài gỗ và phục hồi rừng tự nhiên.
- Nuôi trồng, chế biến và bảo quản nông, lâm, thủy sản; chế biến lâm sản ngoài gỗ.
- Sản xuất, nhân giống và lai tạo giống cây trồng, vật nuôi, cây lâm nghiệp, thủy sản; phát triển giống cây trồng công nghệ cao.
- Sản xuất, khai thác và tinh chế muối.
- Đánh bắt hải sản xa bờ với công nghệ tiên tiến; phát triển dịch vụ hậu cần nghề cá và đóng tàu cá.
- Cung cấp dịch vụ cứu hộ trên biển.
- Nghiên cứu và sản xuất sản phẩm công nghệ sinh học phục vụ thực phẩm.
- Sản xuất đồ gỗ, ván nhân tạo (ván dán, ván ghép thanh, ván MDF).
1.3. Bảo vệ môi trường và xây dựng kết cấu hạ tầng (6 ngành nghề)
- Thu gom, xử lý, tái chế và tái sử dụng chất thải tập trung.
- Phát triển và kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và khu chức năng trong khu kinh tế.
- Đầu tư xây dựng và vận hành nhà máy nước, nhà máy điện, hệ thống cấp thoát nước, cầu, đường bộ, đường sắt, cảng hàng không, cảng biển, cảng thủy nội địa, sân bay, nhà ga và các công trình hạ tầng đặc biệt quan trọng.
- Phát triển vận tải hành khách công cộng tại đô thị.
- Xây dựng và kinh doanh chợ ở khu vực nông thôn.
- Phát triển và quản lý hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp.
1.4. Văn hóa, xã hội, thể thao và y tế (10 ngành nghề)
- Xây dựng nhà ở xã hội và nhà ở tái định cư.
- Đầu tư cơ sở vệ sinh phòng chống dịch bệnh.
- Nghiên cứu và sản xuất thuốc mới, vắc xin, chế phẩm sinh học, thuốc thú y bằng công nghệ bào chế và công nghệ sinh học.
- Sản xuất nguyên liệu thuốc, thuốc thiết yếu, thuốc từ dược liệu, thuốc đông y; sản xuất thuốc đạt tiêu chuẩn GMP quốc tế; sản xuất bao bì thuốc.
- Xây dựng cơ sở sản xuất Methadone.
- Phát triển trung tâm đào tạo thể thao thành tích cao, thể thao cho người khuyết tật; xây dựng cơ sở thể thao đáp ứng tổ chức giải đấu quốc tế.
- Đầu tư trung tâm chăm sóc người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ mồ côi, trẻ lang thang; trung tâm lão khoa, tâm thần và điều trị bệnh nhân nhiễm chất độc màu da cam.
- Xây dựng cơ sở chữa bệnh, giáo dục, lao động xã hội; cơ sở cai nghiện ma túy, thuốc lá, HIV/AIDS và các điểm tư vấn hỗ trợ điều trị nghiện.
- Đầu tư bảo tàng quốc gia, nhà văn hóa dân tộc, đoàn nghệ thuật dân tộc, rạp hát, trường quay, cơ sở sản xuất phim, triển lãm mỹ thuật; sản xuất và bảo tồn nhạc cụ dân tộc; phát triển làng nghề truyền thống và thư viện công cộng.
- Phát triển cơ sở hỗ trợ phòng chống bạo lực giới và hỗ trợ người bán dâm tại cộng đồng.
2. Các ngành nghề ưu đãi đầu tư khác
Ngoài 32 ngành nghề đặc biệt ưu đãi, Nghị định 31/2021/NĐ-CP cũng quy định các ngành nghề ưu đãi đầu tư khác với mức ưu đãi thấp hơn, tập trung vào các lĩnh vực sau:
2.1. Khoa học công nghệ, điện tử, cơ khí, vật liệu và công nghệ thông tin
- Nghiên cứu và phát triển (R&D).
- Sản xuất thép cao cấp, hợp kim, than cốc, than hoạt tính.
- Sản xuất sản phẩm tiết kiệm năng lượng, hóa dầu, hóa dược, hóa chất cơ bản.
- Sản xuất ô tô, phụ tùng ô tô, đóng tàu.
- Sản xuất máy móc, thiết bị phục vụ nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, chế biến thực phẩm.
- Sản xuất vật liệu xây dựng không nung, cát nghiền nhân tạo, vật liệu từ phế thải.
- Sản xuất phương tiện giao thông thân thiện với môi trường.
2.2. Nông nghiệp
- Nuôi trồng, chế biến dược liệu; bảo tồn nguồn gen dược liệu quý hiếm.
- Sản xuất thức ăn chăn nuôi, thủy sản.
- Xây dựng cơ sở giết mổ, bảo quản, chế biến gia súc, gia cầm tập trung.
- Phát triển vùng nguyên liệu phục vụ công nghiệp chế biến.
- Sản xuất thuốc bảo vệ thực vật sinh học, phân bón hữu cơ.
- Nuôi trồng nông sản, lâm sản, thủy sản theo chuỗi giá trị hoặc nông nghiệp hữu cơ.
2.3. Bảo vệ môi trường và hạ tầng
- Xây dựng chung cư cho công nhân, ký túc xá sinh viên, nhà ở xã hội.
- Xử lý sự cố môi trường, tràn dầu, sạt lở.
- Phát triển trung tâm logistics, cảng cạn, siêu thị, trung tâm thương mại.
- Sản xuất thiết bị quan trắc môi trường, xử lý nước thải.
2.4. Giáo dục, văn hóa, xã hội, thể thao và y tế
- Phát triển cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, nghề nghiệp ngoài công lập.
- Sản xuất thiết bị y tế, kho bảo quản dược phẩm.
- Nghiên cứu và sản xuất thuốc đông y, thuốc thú y.
- Xây dựng cơ sở thể thao, thư viện công cộng, trung tâm kiểm định chất lượng giáo dục nghề nghiệp.
Danh mục ngành nghề ưu đãi đầu tư
3. Hình thức ưu đãi đầu tư theo Luật Đầu tư 2020
Theo Điều 15 Luật Đầu tư 2020, các hình thức ưu đãi đầu tư bao gồm:
- Thuế thu nhập doanh nghiệp: Áp dụng thuế suất thấp hơn, miễn hoặc giảm thuế theo quy định.
- Thuế xuất nhập khẩu: Miễn thuế nhập khẩu đối với tài sản cố định, nguyên liệu, vật tư phục vụ sản xuất.
- Tiền sử dụng đất, thuê đất: Miễn, giảm tiền sử dụng đất hoặc thuế sử dụng đất.
- Khấu hao tài sản: Áp dụng khấu hao nhanh, tăng chi phí được trừ khi tính thuế.
4. Thủ tục áp dụng ưu đãi đầu tư
Theo Điều 17 Luật Đầu tư 2020 và Điều 23 Nghị định 31/2021/NĐ-CP, nhà đầu tư thực hiện các bước sau:
Bước 1: Xác định căn cứ ưu đãi
- Trường hợp 1: Dự án có giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, quyết định chủ trương đầu tư, giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ, hoặc các giấy chứng nhận liên quan.
- Trường hợp 2: Dự án không có giấy chứng nhận, nhà đầu tư tự xác định ưu đãi dựa trên đối tượng được hưởng.
Bước 2: Nộp hồ sơ
Hồ sơ bao gồm:
- Đơn đề nghị áp dụng ưu đãi đầu tư.
- Các giấy chứng nhận liên quan (nếu có).
Hồ sơ được nộp tại cơ quan có thẩm quyền như cơ quan thuế, tài chính hoặc hải quan.
Bước 3: Xử lý hồ sơ
Cơ quan có thẩm quyền xem xét và áp dụng ưu đãi theo thời hạn quy định, tùy thuộc vào loại ưu đãi.
5. Ngành nghề được ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2024
Các lĩnh vực được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp bao gồm: y tế, giáo dục, công nghệ cao, khoa học công nghệ, văn hóa, thể thao, bảo vệ môi trường, phát triển hạ tầng và công nghệ thông tin. Chi tiết được quy định tại Phụ lục II Nghị định 31/2021/NĐ-CP.
Ghi chú:
Bài viết này chỉ dành để tham khảo và không được xem là bản tư vấn pháp lý của HTH & Partners. Nội dung bài viết thể hiện ý kiến riêng của HTH & Partners, nội dung này có thể thay đổi mà không cần thông báo trước.
Các quy định pháp luật được viện dẫn trong bài viết có hiệu lực tại thời điểm công bố bài viết, nhưng có thể đã hết hiệu lực hoặc thay đổi khi bạn đọc. Vì vậy, chúng tôi khuyến nghị bạn tham khảo ý kiến chuyên gia pháp lý trước khi áp dụng.
